Hoofdstuk 5

Hoofdstuk 5 Sri Lanka

Lieve familie, vrienden en belangstellenden.

Het is nu aan mij om jullie weer wat op de hoogte te brengen en te houden van onze belevenissen hier. En eerst even wat algemene dingen.
We zijn diep onder de indruk van de natuur, ook al hebben we in de afgelopen tijd (helaas) nog geen gelegenheid gehad om het binnenland in te gaan en ons daar te verwonderen over de flora en fauna. Het is verbazingwekkend hoeveel verschil er is in dit relatief kleine eiland met zelfs ook verschillende klimaten. Daar zullen we nog wel weet van krijgen als hier in het zuidwesten het regenseizoen gaat beginnen.

Laatst zagen we tijdens onze ochtendwandeling op zondagochtend vroeg een man met een ossenkar het strand oprijden, vervolgens rijdt hij de lagune (hier vlakbij) in en is vervolgens een uur bezig geweest om z’n os te wassen; steeds maar emmers water over hem heen gooien en wat schrobben, het was een prachtig gezicht in dat vroege ochtendlicht en ook de kalmte en aandacht waarmee die man het deed, je kon zien dat hij veel om z’n os gaf..
En afgelopen zondag (alweer op zondag) hebben we ook weer zoiets indrukwekkends gezien; tijdens onze wandeling om ong. 07.00u zagen we in zee iets donkers drijven. Nu spoelt er vaak iets aan wat mensen hebben weggegooid of van de schepen afvalt, maar dichterbij gekomen zagen we het bewegen; bleken het 2 parende zeeschildpadden te zijn!! We konden natuurlijk niet zien wat er onder water gebeurde maar je zag ze steeds met hun koppen boven water en om elkaar heen draaien en onderduiken en weer bovenkomen. We staan dan, vlg mij, met open mond te kijken en vinden het ongelofelijk dat we dit zo meemaken. Wel een mooi begin van onze dag, hè?
Waar we minder gelukkig mee zijn in de natuur zijn de muggen. We raken er inmiddels wat meer aan gewend, maar smeren ons ’s avonds in om toch buiten te kunnen zitten. En we hoorden dat er vòòr de tsunami veel minder muggen waren, dus de tsunami heeft zelfs na 2 jaar nog nare gevolgen voor de bevolking, want zij klagen ook zo over de muggen.

’s Ochtends worden we vaak verrast met een ontbijtje door onze buurvrouw. Dan staat er ineens een bordje met pannenkoekjes, met een zeer zoete vulling van suiker en kokos, of roti, een platte, gebakken deegkoek, met een curry van vis(!) of kip. En gemberthee, want dat is zo goed voor ons! Dus ik breng op mijn beurt weer wat naar haar; een aardappel-of tonijnsalade, groentensoep of mie met gewokte groenten. Veel verder kom ik nog niet met alleen m’n zoutvaatje en pepermolentje van A.H.
Het is een schat van een mens, en dat maakt het gemis van onze lieve buurvrouw in Ede gelukkig weer wat minder erg. Laatst heeft ze samen met haar dochter wel 20 vlechtjes in m’n haar gemaakt en ik weet niet wie er meer pret had, zij of ik.

Na het ontbijt doe ik vaak een handwasje en door een lekker warm windje is het zo droog en kan ik met m’n volgende hobby beginnen; strijken!! Dat doe ik op het aanrecht, want daar zit het enige stopcontact waar ik de strijkbout op aan kan sluiten. Ik leg dan een dubbelgevouwen handdoek op het (zeer) lage aanrecht en zo strijk ik dan. Improviseren is een kunst geworden en het leuke is dat ik het (nog steeds) een uitdaging vind.

Ondertussen ga ik 2x per week met Lotti mee, de vrouw die zich zo bekommert om de echt armen, straks meer daarover.
Er werden ons regelmatig huurhuizen aangeboden, daar is ook veel tijd in gaan zitten maar jullie weten dat we sinds jl zondag een huis hebben gevonden. Het is voor ons een geweldig huis, met 3 slaapkamers en badkamers, dus ideaal als de kinderen overkomen. De huiskamer is aan de kleine kant en de veranda (die ik zo heel graag wilde) is op de 1ste verdieping,het ligt ook dichtbij de spoorbaan, zeker niet ideaal maar we denken dat we het hier erg naar onze zin zullen hebben. We huren het van arme mensen die dit huisje van de tsunami-uitkering en geleend geld hebben laten bouwen; ze willen het ook alleen aan westerlingen verhuren (en daar kan ik me wel iets bij voorstellen) en wonen zelf in het huisje achter ons (op 2m afstand, maar ze wonen er maar met z’n 2-tjes).
Volgens Saman, hij is een jongeman die we vorig jaar in de intercity bus ontmoetten toen we een dagje op de school hier in Kosgoda een kijkje kwamen nemen, zijn het heel betrouwbare mensen. Het is heel apart gegaan hoe we Saman hebben leren kennen. We raakten in de bus in
gesprek met hem en hij vroeg onze namen, die we voor hem opschreven.
En wat gebeurt er op Ron z’n eerste werkdag toen hij naar school liep; hij werd aangesproken door een jongeman met de vraag; herkent u mij? Dat bleek die jongen uit de bus te zijn en hij woont in het huis tegenover de straat van onze school. Toeval of……..? Hij had al die tijd het papiertje met onze namen in z’n portemonnee bewaard en liet het ook aan Ron zien. En deze Saman helpt ons op vele manieren. Een goede vriend van hem woont in Induruwa en wist daar verschillende huizen te huur. En ook nu in onze voorbereidingen ivm de verhuizing helpt hij ons. Met nieuwe kasten bijv., het kopen van de koelkast en gasplaat. Ik ben inmiddels naar een fiets op zoek en krijg goede adviezen van hem. Gèèn nieuwe SL fiets, want binnen 4 mnd zijn die verroest, dus nu zijn we op zoek naar een 2e-hands Japanse fiets, die schijnen nog het beste te zijn. Een nieuwe fiets kost ong. 50 euro en een 2e-handse ong. 25 euro, dus dat is nog te doen.

Verder hebben we veel kontakt met de bewoners om ons heen, ik hoop dat dat ook zo zal zijn in ons nieuwe huis. We worden vaak bij de mensen binnen uitgenodigd voor een kopje thee of om alleen even te praten. Laatst zaten we bij onze achterburen met 3 dochtertjes op hun enige 2 stoelen en zaten zij om ons heen op de grond bij het licht van een olielamp, want ze hebben geen electriciteit. We voelen ons dan op dat moment als die rijke blanken maar zij vinden het geweldig en laten merken dat zij zo blij met de school zijn. En altijd krijgen we dan wat mee, een tempelpolsbandje voor Ron of een haarband voor mij. Het geeft ons een bijzonder gevoel, zoals jullie je vast wel kunnen voorstellen, dat ze, ondanks hun materiele armoede, ons altijd iets willen geven. Soms ook in de vorm van fruit, bijv. een trosje bananen.
We drinken nu ook vaak een kopje thee op plaatsen waar we ons voorheen niet konden voorstellen dat we er überhaupt iets zouden gebruiken en nu doen we het gewoon met de hoop dat we er geen last van krijgen. En tot nog toe gaat dat goed.

En pas geleden heb ik zijdelings een begrafenis bijgewoond. Ik stond op de weg langs de tempel te wachten op Ron die nog even naar Chief Monk ging. En ineens hoorde ik een fluit en trommel. Het was een begrafenisstoet, voorop liepen de fluitist en de trommelaar en erachter de stoet. Er liepen ook een paar jongens te springen rondom de kist die door mannen gedragen werd, maar die jongens gooiden steeds kleding van de overleden vrouw van achter de kist, hoog in de lucht over de kist heen naar de voorste jongens. Die legden de kleding plat op de grond waar de dragers dan over heen liepen en dan begonnen ze weer overnieuw te gooien. Ik stond daar eerbiedig te wachten maar kreeg bijna van alle mensen een hand.
En op de begraafplaats aan het strand, waar we later langs liepen, zagen we dat de kist met aarde bedekt werd maar onderwijl renden er al veel kinderen met enkele ouders het strand op om daar met veel plezier pootje te baden.


Laatst zijn we ook te dineren gevraagd bij een goede vriend van Susanthe (van het restaurantje). Die vriend heeft bij de marine gewerkt en heeft een heel goed, persoonlijk kontakt met een admiraal, die vlg hem 2e in command is van de SL marine. Ik heb hem inmiddels gesproken en als het helemaal niet mocht lukken met onze residence visa, komt deze admiraal voor ons in actie, vlg zijn zeggen is het een kwestie van 1 telefoontje, maar dit hebben we al meerdere keren gehoord. Maar je weet nooit.
Inmiddels hebben we jl. zondag om 08.00u een gesprek bij een rechter thuis gehad via de zoon van onze buurvrouw. Hij is een goede vriend van z’n schoonvader en hij zei dat hij voor ons een visa kan regelen voor 5 jaar!!! Dat zou natuurlijk geweldig zijn maar we zijn ook op onze hoede, alhoewel we wel wat meer vertrouwen in een rechter hebben dan in een visser die zegt dat een familielid van hem op de emigratie-dienst werkt en wat voor ons kan regelen.

We merken wel dat heel veel mensen om ons heen met ons meeleven en vaak ook hun verontschuldigingen aanbieden voor het feit dat we zo moeilijk onze visa kunnen krijgen.
En dat ze met elkaar goed voor ons willen zorgen zodat we maar niet weg zullen gaan. Maar ja, dan heb je wel de goede papieren nodig.

Ondertussen zijn we ook 2 dagen in Colombo bezig geweest om 1. ons toeristenvisum te verlengen en 2. van de week zijn we van 09.30-19.30u (!!) bezig geweest om onze container bij de douane weg te halen. Dat betekent dus om 07.00 van huis gaan en er om 22.00u pas weer in. Maar het was de moeite waard en het hoort er allemaal bij hier.
En ook dat was weer een heel bijzondere ervaring om binnen zo’n douane gebied te zijn. Het betekent vaak uren wachten tot de papieren door de juiste man zijn getekend en dan zit je in een kantoortje met 3 of 4 douane-beambten en dan proberen we er wat van te maken door grapjes met hen te maken en onze Singalese woordjes ten toon te spreiden en dat vinden ze geweldig. Later, toen onze container uiteindelijk geopend mocht worden, zijn er zo’n 9 mannen bezig om dozen uit te laden, die door een hoge beambte dan geïnspecteerd worden. We hadden gehoopt op een snelle inspectie, ook omdat we zoveel hulpmiddelen bij ons hebben, maar helaas……..Er moesten zeker 30 dozen uitgeladen worden en vervolgens moest er een soort van pad binnenin de container gecreëerd worden zodat de beambte ook de dozen langs de rand kan bekijken. Dan maakt iemand met een mes een soort van luikje en kijken ze in de doos. Het was toch wel een beetje spannend wat we hebben 16 flessen wijn verstopt, gelukkig werden ze niet opgemerkt, anders moesten we 300% belasting betalen.
Hij was wel zeer geïnteresseerd in het (Fisher Price) speelgoed, wsch heeft hij een zoontje. (het speelgoed wat we hier hebben gezien tot nog toe is van kermiskwaliteit).
Ron heeft eigenlijk de hele middag erbij gestaan om het in-en uitladen in de gaten te houden, want deze mannen zijn meer van het ruwe gooi- en smijtwerk, zal ik maar zeggen. Maar we hebben ook wel lol met ze gehad en cola voor ze gekocht en een fooi gegeven (ook al moesten we voor deze bijzondere clearance zonder visa ook weer extra betalen). En om 17.30 konden we eindelijk naar de opslagruimte van het verhuisbedrijf rijden, waar de spullen opnieuw uitgeladen moesten worden, want de rolstoelen e.d. werden de volgende dag door het Welcome Village (opvangtehuis voor dakloze ouderen) opgehaald. En onze spullen kunnen niet door een truck met onze container door ons straatje rijden, dit is meer een steegje met een zandpad, dus wordt nu alles in 2 kleinere vrachtwagens gebracht. Maar het was wel weer een hele ervaring, hoewel ook zeer vermoeiend en de volgende dag moest Ron weer gewoon aan het werk met alle toestanden die zich daar weer afspelen.

Afgelopen zondag hebben we overigens ook veel tijd op de tempel doorgebracht, want na ons bezoek aan de rechter ivm ons visum werden we om 10.00u op de tempel verwacht voor de inwijding van 4 nieuwe monniken in de leeftijd variërend van 6 tot 11 jaar en ’s middags was er vanaf 14.30 een feest van de zondagsschool van de tempel ivm het 8-jarig bestaan. Dit was een langdurig samenzijn met dansjes van de kinderen maar vooral met veel toespraken die gemiddeld 25 min. duurden. Dit was schijnbaar niet alleen voor ons vrij moeilijk om vol te houden; aan ’t eind van dit (kinder)feest was er nog maar een handjevol kinderen, ouders èn wij op de 1ste rij. Er werden nog prijzen uitgedeeld waar wij ook voor gevraagd werden om dit te doen. Wat ons heel sterk opviel was dat tijdens het zingen van het volkslied aan het begin de monniken niet opstaan en niet meezingen. Zij staan boven het staatsbestel hoewel we later hoorden dat er tempels zijn waar de monniken uit respect wel gaan staan.



En dan nu enkele ervaringen die ik heb meegemaakt op de dagen dat ik met Lotti ben mee was.
Zij zoekt mensen die door geen enkele instantie worden gesteund, ook niet door evt. familie, maar zich volkomen op eigen krachten moeten zien te redden. En dit zijn hartverscheurende omstandigheden, ik weet niet hoe ik het anders moet omschrijven.
We hebben natuurlijk in onze woonomgeving de gevolgen van de tsunami gezien; zwaar verwoeste huizen, gezinnen met omgekomen familieleden, mensen die heel hun hebben en houden zijn kwijtgeraakt. Maar er is hier aan de kuststrook veel hulp geboden en nog steeds gebeurt dit. Ook al zetten wij vaak onze vraagtekens bij verschillende hulpprojecten. De huizen die door int. organisaties zijn gebouwd, missen bijv. in 90% een kookplaats in huis voor hun houtvuur. Het gas is hier zo duur voor deze arme bevolking dat ze bijna allemaal nog op houtvuur koken. En nu zie je vaak dat ze aan de buitenkant weer een paar planken tegen het huis timmeren om daar te koken, binnen kan de rook nl niet weg. Maar tijdens de regentijd is het buitenkoken natuurlijk weer een enorm probleem, en ook de hygiene.
En ook heel veel zie je dat de bouwaannemer zeer slecht hout voor de deuren en kozijnen gebruikt (veel goedkoper) en de mensen na 1 jaar hun ramen en deuren niet meer kunnen gebruiken en eigenlijk moeten vernieuwen, van buiten zien die huisjes er leuk uit; in mooie kleuren geschilderd enzo, maar de kwaliteit is slecht. En medewerkers van die NGO’s (Non Governemental Organisations) staan hier ook niet goed aangeschreven. Rijden in grote Landrovers rond, verblijven in 5* hotels en verdienen zo’n $6000,00 pm. En deze organisaties houden zich vnl met grote projecten bezig en komen eigenlijk niet het binnenland in.
Maar goed, dat is weer een ander probleem.

Wat heb ik met Lotti gezien? Dat is heel moeilijk om in woorden te vatten (helaas nog geen foto’s) maar ik heb jullie hulp nodig om, misschien een druppel, iets te kunnen doen aan betere levensomstandigheden van zeer arme mensen.
Ik ben bij een jonge moeder van 2 kinderen geweest, 3 maanden geleden is haar man bij een treinongeluk omgekomen, en 1 maand later is haar zoontje geboren. De familie van haar man is ook arm en heeft zich niets meer van haar lot aangetrokken, ze heeft zelf geen ouders meer, alleen nog 2 broers die niet getrouwd zijn en niets voor haar (kunnen) doen. De baby van 2 mnd is ondervoed, ze heeft heel weinig borstvoeding, en heeft ernstige huidproblemen op z’n hoofdje en lijfje. Ze mag bij een gezin wonen van 6 personen, die ook zo arm zijn dat er alleen 3 zakken met kleding en 2 schaaltjes in dat huisje liggen. Verder helemaal niets, geen kleedje om op te slapen, alleen maar een volledig kale kamer en “keuken”. Daar slaapt die moeder op de cementenvloer onder een soort van aanrechtje met haar 2 kinderen, geen water, alleen een vieze vijver waar het kleintje wsch die huidinfectie heeft opgelopen. Haar dochtertje van 2 jaar is apatisch en zijzelf is volkomen aan het einde van haar krachten, naast het verlies van haar man heeft ze haar huisje moeten verlaten omdat ze de huur niet kan betalen. (In SL is er geen uitkering voor weduwen etc als je niet bij de overheid hebt gewerkt.). Lotti had haar zien bedelen bij een winkeltje en was zo op haar pad gekomen. We hebben nu geregeld dat buren per dag 150 Rps (is ong. 1,10 euro) aan eten voor haar besteden; ze heeft nl zelf niets om klaar te maken, laat staan te koken, en hebben we slaapmatjes, melkpoeder en medicijnen voor haar gekocht.
Voor 25,00 euro pm is deze jonge moeder geholpen. Op dat moment voel je je zo opgelaten met bijv. ons zoeken naar een huis, waar ik toch wel heel graag een veranda bij wil!
We gaan ook andere woonruimte zoeken waar ze evt. met een andere alleenstaande moeder kan gaan wonen in veel betere omstandigheden en zoeken we ook naar mogelijkheden dat terwijl ze om beurten op elkaars kinderen passen, kunnen gaan werken. Want dat is ook heel belangrijk: dat ze op een gegeven moment in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien, dat is ook heel goed voor hun eigenwaarde. Veel mensen hier houden na de tsunami graag hun hand op voor geld en voeren verder niets uit.

Ik ben ook in het binnenland op een pre-school geweest, voor 3-5 jarigen, waar een zeer toegewijde onderwijzeres voor een salaris van 10 euro pm van 8.30-13.30 voor deze kindertjes zorgt in een gebouw, en dat is eigenlijk al een veel te groot woord, waar we spulletjes hebben gebracht; kleedjes voor op de grond waar ze op kunnen zitten tijdens eten en drinken en ook om op te spelen. De vloer zit nl vol gaten en overal liggen er losse stukken steen. Ook wat speelgoed, bordjes, bekertjes, snoep niet te vergeten en wat eenvoudige boekjes zodat de oudste kindertjes ook al wat kunnen leren. Die lerares was zo ongelofelijk dankbaar, en we keken naar elkaar met heel veel respect, zij ivm de hulp en ik voor wat zij betekent voor die kindertjes op die zeer eenvoudige plek. Ze wil nu nog graag een ijzeren raamwerk in de openingen, want de plaatselijke jeugd gebruikt deze plek nu als een soort van jeugdhonk, maar ze laten het heel vies achter. Dit kost ong. 35,00 euro.

Vervolgens zijn we op de thee gevraagd door 1 van de ouders. Zij wonen met 16 mensen, van oud tot jong, in een huis met 1 grote en 2 kleine kamers. Het enige “meubilair” bestaat uit 4 juten zakken waar de ouderen op liggen. En een povere keuken met wat kookpotten.Het dak is zeer slecht en tijdens de moesson een groot probleem, vooral voor de gezondheid. Er is dan haast geen droge plek in huis te vinden. De mannen in deze buurt zijn dagloners en hebben de grootste moeite om werk te vinden wat ook naar SL maatstaven slecht betaald wordt.
Maar thee kregen we en bij het weggaan ook nog een soort van pomelo die vers voor ons uit de boom werd gehaald. Lotti si nu druk bezig om geld voor het dak te vinden en ook om te zien of ze een moestuin kunnen aanleggen met een wat gevarieerder aanbod van groenten.

Ook ben ik bij een gezin geweest waarvan de man zijn hand was afgehakt tijdens z’n werk in de fabriek. Hij doet zo hier en daar nu schoonmaakklusjes, zijn vrouw is vorig jaar naar Saoedi-Arabie gegaan om daar te gaan schoonmaken. Vervolgens werd haar paspoort afgenomen en werd ze ook niet meer betaald. Gelukkig heeft ze via een organisatie weg weten te komen, maar inmiddels was de situatie thuis zo verslechterd, want haar dochter van 13 was in verwachting, inmiddels 14 jaar mèt een zoontje, maar een vreselijke toestand, ook wat behuizing betreft. Het is dat ik met eigen ogen gezien heb hoe ze leven in een hutje van planken en plastic zakken, maar het is niet te geloven. Inmiddels heeft Lotti voor een eenvoudig huis kunnen zorgen waar ze binnenkort in kunnen maar er wordt nu nog gezocht voor werk.

Ik ben op meer plaatsen nu geweest, ook een jonge moeder met 4 kinderen, haar man in de gevangenis voor overval en weinig tot geen hulp van anderen en doordat ze nog kleine kinderen heeft, kan ze niet buiten huis gaan werken. Ik ga nu elke week boodschappen met haar doen, maar ook hiervoor zullen we een oplossing moeten zoeken.

Ik ben in ieder geval zo ontzettend blij met alle dozen die we hebben gekregen en die ik gauw uit kan gaan delen, maar dat is niet genoeg.
Daarom zoek ik hulp!! Vooral financiele hulp, en dat mag in de vorm van een kleine bijdrage (maakt hier al een heel verschil)maar ook hulp voor langere tijd, misschien met een groep mensen (familie, collega’s, vrienden). Er kan dan bijv. een gezin voor 25 euro “geadopteerd” worden. Maar ook zomerkleding van klein tot groot is heel goed!
Ik zal het zeker verder nog uitwerken, van elke aanschaf of hulp worden er rekeningen overlegd, ook maak ik dan vele foto’s en echt alles gaat naar de plek waar het het hardst nodig is..
Jullie begrijpen vast dat ik dit niet zomaar vraag maar ik heb nu zoveel nood gezien, ook gerelateerd aan de bestaansnormen van dit land, dat ik jullie dit moet schrijven.
En ik heb er ruim 2 weken over gedaan om dit te schrijven zodat het geen al te emotionele oproep werd.
Als jullie op korte termijn meer informatie willen hebben, willen jullie dit dan via onze email-adressen doen?

Tot zover dit hoofdstuk, het wordt vervolgd.

Liefs van ons samen uit Sri Lanka.